Ekonomi

10 büyük mevduat bankasının aktif büyüklüğü sektörün %82'sini oluşturdu

2024'ün ilk yarısında, 10 büyük mevduat bankasının aktif büyüklüğü 2023 sonuna kıyasla %20 artışla 22 trilyon 941,5 milyar liraya yükselirken 28 trilyon liralık aktif büyüklüğe sahip bankacılık sektöründen %82 pay aldı.

Bankaların konsolide olmayan finansal tablolarından derlenen bilgiye göre, Türkiye'nin en büyük 10 mevduat bankasının ocak-haziran dönemindeki aktif büyüklüğü 2023 yılı sonuna göre yüzde 20 artarak 22 trilyon 941,5 milyar liraya ulaştı.

Türkiye Bankalar Birliğinin (TBB) yayımladığı rapora göre, bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü 28 trilyon 56 milyar liraya ulaşırken, 10 büyük mevduat bankası sektörün yüzde 82'sini oluşturdu.

Ziraat Bankası, 4 trilyon 548 milyar lira ile sektörün en büyük aktifine sahip bankası unvanını korurken, bankanın aktif büyüklüğü 2023 sonuna göre yüzde 19,7 artış gösterdi.

İkinci sırada yer alan VakıfBank'ın aktif büyüklüğü ise yüzde 15,8 artarak 3,2 trilyon liraya yükseldi.

Aktif büyüklük sıralamasında, üçüncü sırada 2,8 trilyon lira ile Türkiye İş Bankası yer alırken, aynı zamanda özel bankalar arasında en yüksek aktif büyüklüğe sahip banka olma unvanını da korudu.

Halkbank ise 2,6 trilyon liralık aktif büyüklüğüyle dördüncü sırada yer aldı ve 6 aylık süreçte aktif büyüklüğünü yüzde 18,9 artırdı.

Halkbank'ı sırasıyla 2,3 trilyon lira ile Garanti BBVA, 2,18 trilyon lirayla Akbank, 2,17 trilyon lirayla Yapı Kredi, 1,25 trilyon lirayla QNB Finansbank, 1,22 trilyon lirayla DenizBank ve 498,6 milyar lira ile Türk Ekonomi Bankası (TEB) izledi.

Bu dönemde aktif büyüklüğünü en çok artıran banka ise yüzde 27,4 ile QNB Finansbank oldu.

10 bankanın net karı 210 milyar lirayı aştı

Jeopolitik ve küresel ekonomik risklerin gölgesinde, değişen para politikası ve sıkılaşan finansal koşullar bankaların net karını da önemli ölçüde etkiledi.

İlk yarıda en yüksek net karı 44,8 milyar lira ile Garanti BBVA elde ederken, 2023 yılının aynı dönemine göre karını yüzde 31,1 artırdı.

Ziraat Bankası 30,6 milyar lira ikinci, Türkiye İş Bankası 29,1 milyar lira ile üçüncü, Akbank 24,1 milyar lira ile dördüncü, DenizBank 23,7 milyar lira ile beşinci sırada yer aldı.

Karlılık bazında bu bankaları sırasıyla 19,1 milyar lira ile VakıfBank, 17,45 milyar lira ile QNB Finansbank, 17,40 milyar lira ile Yapı Kredi, 8,2 milyar lira ile Halkbank ve 5 milyar lira ile TEB izledi.

Geçen yılın ilk yarısına kıyasla net kar değişimlerine bakıldığında, karını en çok artıran banka yüzde 248,4 ile VakıfBank oldu. VakıfBank'ı yüzde 76,7 ile DenizBank takip etti.

Net karını Halkbank yüzde 66,7, QNB Finansbank yüzde 24,8 ve Ziraat Bankası yüzde 19 yükseltti. Net karı söz konusu döneme göre gerileyen bankalar ise sırasıyla yüzde 27,8 ile TEB ve Yapı Kredi, yüzde 22,3 ile Akbank, yüzde 7,5 ile Türkiye İş Bankası oldu.

10 bankanın öz kaynağı 1,9 trilyon liraya yükseldi

TBB'nin raporuna göre haziran sonunda Türkiye'deki bankaların toplam öz kaynakları 2 trilyon 465 milyar lira oldu. 10 mevduat bankasının toplam öz kaynakları ise 2023 sonuna kıyasla yüzde 11,5 artış göstererek 1 trilyon 940 milyar liraya yükseldi.

Öz kaynak büyüklüklerine göre ise Ziraat Bankası 380,9 milyar lira ile birinci sırada yer alırken, onu 285,4 milyar lira ile Türkiye İş Bankası, 279,3 milyar lira ile Garanti BBVA, 221 milyar lira ile Akbank, 191,2 milyar lira ile VakıfBank, 183 milyar lira ile Yapı Kredi, 136 milyar lira ile Halkbank, 125,6 milyar lira ile DenizBank, 98,8 milyar lira ile QNB Finansbank ve 38,6 milyar lira ile TEB izledi.

Bu dönemde, öz kaynaklarını en fazla artıran bankalar sırasıyla yüzde 39,9 ile DenizBank, yüzde 21,1 ile QNB Finansbank, yüzde 15 ile Ziraat Bankası, yüzde 14,1 ile Garanti BBVA ve yüzde 11,6 ile VakıfBank oldu.

- Toplam mevduatlar 15,5 trilyon liraya yaklaştı

Bankalar için en büyük fon kaynağı olan mevduatlar, söz konusu bankalar için 2023 sonuna kıyasla yüzde 13,6 artışla 15 trilyon 432,8 milyar liraya yükseldi.

Ziraat Bankası, 3,2 trilyon liralık mevduatla birinci olurken, sıralama 2,16 trilyon lira ile Halkbank, 2,15 trilyon lira ile VakıfBank, 1,8 trilyon lira ile Türkiye İş Bankası, 1,6 trilyon lira ile Garanti BBVA, 1,4 trilyon lira ile Akbank, 1,2 trilyon lira ile Yapı Kredi, 759,6 milyar lira ile QNB Finansbank, 685,1 milyar lira ile DenizBank ve 343,9 milyar lira ile TEB olarak gerçekleşti.

2023 sonuna göre, mevduat hacmi en fazla artış gösteren bankalar ise yüzde 20,8 ile TEB, yüzde 20,2 ile QNB Finansbank, yüzde 18,8 ile Yapı Kredi, yüzde 15,8 ile Garanti BBVA ve yüzde 15,4 ile Halkbank oldu.

10 mevduat bankasından 12 trilyon liralık nakdi kredi desteği

İlgili 10 bankanın toplam nakdi kredi desteği 2023 sonuna göre yüzde 20,3 artışla 12 trilyon 129 milyar liraya yükseldi, kredi desteği en yüksek banka 2,3 trilyon lirayla Ziraat Bankası oldu. Bankanın kredi stokundaki artış yüzde 18,8 olarak kayıtlara geçti.

Ziraat Bankası'nın ardından en yüksek nakdi kredi stokuna sahip bankalar sırasıyla 1,7 trilyon lirayla VakıfBank, 1,4 trilyon lirayla Türkiye İş Bankası, 1,36 trilyon lirayla Halkbank, 1,3 trilyon lirayla Garanti BBVA, 1,15 trilyon lirayla Yapı Kredi, 1,1 trilyon lirayla Akbank, 753,9 milyar lirayla QNB Finansbank, 631,6 milyar lirayla DenizBank ve 286,9 milyar lirayla TEB oldu.

İlk yarıda kredi stokundaki artış hızı yıllık incelendiğinde yüzde 36,7 ile TEB öne çıkarken, yüzde 28,3 ile Yapı Kredi, yüzde 26,4 ile Akbank, yüzde 26,1 QNB Finansbank ve yüzde 23,4 Türkiye İş Bankası şeklinde sıralandı.

TL kredilerde ilk üçte Ziraat Bankası, VakıfBank ve Halkbank yer alırken, yabancı para kredilerde ise 808 milyar lira ile Ziraat Bankası, 600 milyar lira ile VakıfBank ve 531 milyar lira ile Türkiye İş Bankası ilk üç sırada yer aldı. TEB 2023 sonuna göre hem TL kredilerde hem de yabancı para kredilerde en çok artış yakalayan banka oldu.

Kamu bankalarının ilk yarıda kredi stoku 5,4 trilyon liraya, özel bankaların ise 6,6 trilyon liraya ulaştı. Böylece 10 büyük mevduat bankasının toplam kredi stokunun yüzde 44,8'ine kamu bankaları, yüzde 55,2'sine özel bankalar sahip oldu.