ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirimlerinin zamanlamasına ilişkin belirsizlik sürerken, ABD'de bu hafta açıklanan enflasyon verileri piyasaların odağında yer aldı.
Ülkede salı günü açıklanan verilere göre, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), nisanda aylık bazda yüzde 0,5 ile beklentilerin üzerinde arttı.
Üretici fiyatlarında yıllık bazdaki artış ise nisanda yüzde 2,2 ile Nisan 2023'ten sonraki en yüksek seviyesini kaydetti.
Analistler, nisana ilişkin manşet verilerin yüksek geldiğini ancak mart verilerinin aşağı yönlü revize edildiğini belirtti.
Fed Başkanı Jerome Powell da nisan ayına ilişkin ÜFE verilerini "karışık" olarak nitelendirdi. Enflasyonu hedefe düşürmenin "sorunsuz bir yol" olmasını beklemediklerini dile getiren Powell, son dönemde yüksek gelen verilerin sabırlı olunması ve kısıtlayıcı para politikasının işini yapmasına izin verilmesi gerektiğini gösterdiğini ifade etti.
Powell, kısıtlayıcı para politikasının enflasyonu düşürmesinin beklenenden daha uzun sürebileceğine dikkati çekerek, "Elimizdeki verilere dayanarak yapacağımız bir sonraki hamlenin faiz artırımı olabileceğini düşünmüyorum. Politika faizini mevcut seviyesinde tutabileceğimiz bir yerde olacağımızın daha muhtemel olduğunu düşünüyorum." diye konuştu.
Eylül ayında faiz indirimi beklentileri arttı
Ülkede dün açıklanan enflasyon raporuna göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) nisanda aylık bazda yüzde 0,3 ile öngörülerin altında artarken, yıllık bazda yüzde 3,4 yükseldi.
Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE de nisanda aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 3,6 ile beklentilere paralel artış gösterdi.
Öte yandan, yıllık çekirdek enflasyonun yüzde 3,6 ile Nisan 2021'den sonraki en düşük seviyeye gerilemesi dikkati çekti.
Analistler, TÜFE verilerinin açıklanmasının ardından Fed'in faiz indirimlerine eylül ayında başlayabileceğine dair tahminlerin güçlendiğine işaret etti.
Tüketici fiyatlarının nisanda beklenenden az artmasının enflasyonun ikinci çeyreğin başında yavaşlama eğilimine devam ettiğini gösterdiğini belirten analistler, eylül ayı için faiz indirimi beklentilerinin arttığını bildirdi.
Para piyasalarında da Fed'in eylülde faiz indirimlerine başlama ihtimali yüzde 73 seviyesinde bulunuyor.
"Fed, birkaç ay daha pozitif enflasyon verileri görmek isteyecek"
Oxford Economics ABD Başekonomisti Ryan Sweet, AA muhabirine, TÜFE'nin nisanda tahmin edilenden daha az yükseldiğini ancak Fed'in enflasyonun hedefe sürdürülebilir bir şekilde düştüğüne dair güven kazandığının sinyalini vermeden önce birkaç ay daha pozitif enflasyon verileri görmek isteyeceğini söyledi.
Sweet, "TÜFE, ilk faiz indiriminin eylül ayında gerçekleşeceğine dair öngörümüzü değiştirmiyor." dedi.
Piyasaların bu yıl 25 baz puanlık 2 faiz indirimini fiyatladıklarını ve enflasyon verilerine karşı hassas olmaya devam ettiklerini belirten Sweet, "Fed sabırlı olmaya devam edecek çünkü çekirdek ve hizmetler harici çekirdek olmak üzere TÜFE'deki oynaklık salgından bu yana yüksek." diye konuştu.
Sweet, Fed'in gelecek ayki toplantısında açıklayacağı politika faizine ilişkin üyelerin beklentilerinin yer aldığı "dot plot" grafiğinin muhtemelen 25 baz puanlık 3 faiz indirimi yerine 2 faiz indirimine işaret edeceğini söyledi.
"Reel ekonomideki zayıflığın Fed'e faiz indirimlerine başlama nedeni vermesi daha olası"
Rabobank Kıdemli ABD Stratejisti Philip Marey, ABD'de TÜFE verileri beklentilerle uyumlu ve dolayısıyla cesaret verici olsa da hem konut enflasyonu hem de konut harici çekirdek hizmet enflasyonunun yüksek kaldığına dikkati çekti.
Bu durumun çekirdek enflasyonun yapışkanlığına işaret ettiğini belirten Marey, "TÜFE verilerinin Federal Açık Piyasa Komitesinde (FOMC) enflasyonun düşüşünü görmek için sabrın yeterli olacağını düşünenler için cesaret verici olduğunu düşünüyorum." ifadesini kullandı.
Marey, ancak son aylarda zayıf perakende satışlarda görüldüğü gibi reel ekonomideki zayıflığın, FOMC'a faiz indirimlerine başlama nedeni vermesinin daha muhtemel olduğunu dile getirerek, "dot plot" grafiğinde Fed'in bu seneki faiz indirimi sayısını 3'ten 2'ye düşürmesini beklediğini kaydetti.
"Çekirdek enflasyonun düşmesi kötü sürprizi kırdı"
American Enterprise Institute (AEI) kıdemli uzmanı Steven Kamin de TÜFE verilerinin hafif olumlu olduğuna işaret ederek, aylık bazda hem manşet hem çekirdek enflasyon oranının yüzde 0,4'ten yüzde 0,3'e gerilemesinin bir dizi kötü sürprizi kırdığını söyledi.
Enflasyonun büyük bir kısmının hala barınma maliyetlerinden kaynaklandığını belirten Kamin, barınma maliyetleri istikrar kazandığında enflasyonun düşmeye devam edebileceğini vurguladı.
Kamin, yıllık bazda yüzde 3,6 olan çekirdek enflasyonun hala Fed'in yüzde 2'lik hedefinin oldukça üzerinde olduğuna işaret ederek, "Haziran ayında faiz indirimi ihtimali çok düşük, ancak son TÜFE verileri bu yıl içinde bir ya da 2 faiz indirimi olasılığını koruyor." diye konuştu.
Fed'in haziranda açıklayacağı ekonomik tahminlerinde mart ayına göre daha yüksek enflasyon ve Gayrisafi Yurt İçi Hasıla büyümesi beklediğini dile getiren Kamin, öngörülen faiz indirimi sayısının ise bir eksik olabileceğini kaydetti.
Enflasyon hedefi
Moody's Analytics Başekonomisti Mark Zandi de TÜFE rakamlarının iyi hissettirdiğini dile getirdi.
Zandi, "Yıla zorlu bir başlangıcın ardından enflasyon, gelecek aylarda Fed'in hedefine dönme yolunda görünüyor." dedi.
Verilerin en umut verici yanının geçen yılla kıyaslandığında gıda fiyatlarının neredeyse yatay seyretmesi ve ev içi tüketimdeki gıda fiyatlarının gerilemesi olduğunu belirten Zandi, bunun özellikle en çok baskı altında olan düşük gelirli hanelerin finansal refahı ile genel olarak Amerikalıların enflasyon ve finansal duruma ilişkin algıları açısından önem taşıdığını söyledi.
Zandi, TÜFE verilerindeki temel hayal kırıklığının ise konut maliyetlerinde inatla yüksek seyreden artış olduğunu ifade etti.
Mark Zandi, "TÜFE rakamları Fed'i faiz oranlarını düşürmeye ikna edecek kadar iyi değil ancak rakamlar iyileşmeye devam ederse ki ben öyle bekliyorum, Fed'in bu sonbahardan itibaren faiz indirimine yetecek gücü olacak." diye konuştu.