Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) "Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması, 2024" sonuçlarını yayımladı.
Buna göre, iş amaçlı İnternet kullanan girişimlerin yüzde 91'i, bu yıl internete erişimde sabit hat internet bağlantısı kullandı. Söz konusu girişimlerin abone oldukları en yüksek internet bağlantı hızları incelendiğinde, girişimlerin yüzde 57,4'ünün 100 megabit/saniye ve daha az hızda, yüzde 34,3'ünün 100-999 ve yüzde 8,3'ünün 1 gigabit/saniye ve üzeri hızda internet kullandığı görüldü.
Sabit hat internet bağlantısı kullanan girişimlerin ise yüzde 86,6'sı faaliyetleri için kullandıkları bağlantı hızının yeterli olduğunu beyan etti. Sabit hat internet bağlantı hızını yeterli bulan girişimlerin oranı 2020 yılında %89,9 iken, 2024'te çalışan sayısı 250 ve üzeri olanlar için %92,6, 50-249 çalışanı olanlar için %87,9 ve 10-49 çalışanı olanlar için %86,1 olarak tespit edildi.
Girişimlerin yüzde 73'ü çalışanlarına uzaktan erişim imkanı sağladı
Çalışanlarının girişimin e-posta sistemine, doküman ve belgelerine veya iş uygulamalarına uzaktan erişim imkanının olduğunu beyan eden girişimlerin oranı 2022 yılında %68,4 iken 2024'te %73 oldu.
Bu yıl girişimin e-posta sistemine uzaktan erişim imkanı sağlayan girişimlerin oranı %68, doküman ve belgelerine uzaktan erişim imkanı sağlayan girişimlerin oranı %58, iş uygulamalarına veya yazılımlarına uzaktan erişim imkanı sağlayan girişimlerin oranı ise %59,2 olarak kayıtlara geçti. Bu oranlar 2022 yılında sırasıyla %63,7, %51,1 ve %50,5'ti.
En az 10 çalışanı olan girişimlerin %35,2'si bu yıl internet üzerinden toplantı yaptı. Bu oran, 2022 yılında %30,4'tü. İnternet üzerinden toplantı yapan girişimlerin çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde, 2024 yılında 10-49 çalışanı olan girişimlerin %30,9'unun, 50-249 çalışanı olan girişimlerin %52,5'inin ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin ise %77,4'ünün uzaktan toplantı yaptığı belirlendi.
E-satış yapan girişimlerin oranı yüzde 17,4 oldu
Girişimlerin 2023'te e-satış yapma oranı %17,4 oldu. e-satışlar, internet (web siteleri ya da mobil uygulamalar) ve/veya elektronik veri alışverişi (EDI) aracılığı ile gerçekleştirildi.
Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre e-satış yapma oranı, 10-49 çalışanı olan girişimlerde %17, 50-249 çalışanı olan girişimlerde %17,4 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde ise %30,8 oldu.
E-satış yapma oranı ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde ise 2023'te en fazla e-satış yapma oranının %46,1 ile "konaklama ve yiyecek hizmeti" faaliyetlerini yürüten girişimlerde olduğu görüldü. Bunu %27,4 ile "bilgi ve iletişim" faaliyetlerini yürüten girişimler ile "bilgisayarların ve iletişim araç ve gereçlerinin onarımı" faaliyetlerini yürüten girişimler takip etti.
En az 10 çalışanı olan girişimlerin %13,4'ü 2024'te ana işi bilişim teknolojileri olan ve bilişim sistemleri ve uygulamalarının kurulması, işletilmesi ve geliştirilmesi süreçlerinde görev alan bilgi ve iletişim uzmanı istihdam etti. Bu oran, 2020'de %11,8, 2022'de %17,8'di
Girişimlerin %6'sı 2023'te en az bir bilgi ve iletişim uzmanını işe aldı veya almayı denedi. Bu oran, 2019 yılında yüzde 5, 2021'de %6,9'du. Bir bilgi ve iletişim uzmanı işe alan veya almayı deneyen girişimlerin %43,2'si 2023'te işe alım sürecinde adayların başvuru eksikliği, ilgili alanda gerekli niteliklere sahip olmaması, ilgili iş deneyimine sahip olmaması veya yüksek ücret beklentisi gibi güçlükler ile karşılaştı.
Bir bilgi ve iletişim uzmanı işe alan veya almayı deneyen girişimlerden işe alım sürecinde herhangi bir güçlük yaşayan girişimlerin oranı 2019'da %41, 2021'de ise %36,1'di.
Girişimlerin yüzde 22,4'ü bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği ihlal olayı yaşadı
Girişimlerin %76'sının 2024'te bilgi ve iletişim teknolojileri sistemlerinde herhangi bir güvenlik önlemi aldığı tespit edildi. Bu oran, 2022'de %75,6'ydı.
Girişimlerin %22,4'ü ise 2023'te bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği ihlal olaylarından en az birini yaşadı. Bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği ihlal olaylarından en az birini yaşadığını beyan eden girişimler çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde, 10-49 çalışanı olan girişimlerin %21,2'sinin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin %27,6'sının ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin ise %28,8'inin en az bir güvenlik ihlal olayı yaşadığı kayıtlara geçti.
Girişimlerin yüzde 4,4'ü yapay zeka kullandığını beyan etti
Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullandığını belirten girişimlerin oranı, 2023'te %5,5 iken bu yıl %4,4 oldu.
Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre yapay zeka kullanan girişimlerin oranı incelendiğinde, 10-49 çalışanı olan girişimlerin %3,5'inin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin %6,7'sinin ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin %22,3'ünün yapay zeka kullandığı belirlendi. Bu oranlar 2023 yılında sırasıyla %4,9, %6,5 ve %18,5'ti.
Herhangi bir yapay zeka teknolojisi kullanmadığını ancak kullanmayı düşündüğünü beyan eden girişimlerin oranı 2024'te yüzde 8,4 oldu. Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre yapay zeka kullanmayan ancak kullanmayı düşünen girişimlerin oranı, 10-49 çalışanı olan girişimlerde yüzde 7,8, 50-249 çalışanı olan girişimlerde yüzde 10,8 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde yüzde 17,4 oldu.
Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullanmadığını ancak kullanmayı düşündüğünü belirten girişimlerin yapay zekayı kullanmama nedenleri incelendiğinde ise bunun en önemli nedenin yüzde 78,9 ile girişimde ilgili uzmanlık eksiğinin bulunması olduğu tespit edildi. Bunu, yüzde 74,2 ile maliyetlerin çok yüksek olması ve yüzde 69,3 ile mevcut ekipman, yazılım veya sistemlerle uyumsuzluğun olması izledi.
