İngiliz yayın kuruluşu BBC’nin Newsnight programının habercileri, Google’ın deprem uyarı sisteminin 6 Şubat depremlerinde kullanıcılara bildirim göndermekte başarısız olduğunu ortaya çıkardı.

Google, uyarı sistemiyle depremlerden bir dakika öncesine kadar Android tabanlı telefonlar üzerinden kullanıcılara bildirim gönderebilecek teknolojiye sahip olduğunu söylüyor.

Şirket, uyarının 6 Şubat gece 04.17’de meydana gelen deprem felaketinden önce milyonlarca kişiye gönderildiğini öne sürüyor.

Ancak BBC, depremden etkilenen üç bölgede yaptığı araştırmaları sırasında bu uyarıyı almış herhangi bir kişiye ulaşamadı.

Sistem, Android telefonlarda çalışıyor. Yani iPhone olmayan hemen hemen her telefonda kullanılabiliyor. Android telefonlar iPhone’a kıyasla genellikle daha ucuz. Teknoloji piyasası uzmanları bu nedenle Türkiye'deki telefonların yaklaşık yüzde 80’i de Android tabanlı telefonlardan oluştuğunu söylüyor.

BBC'nin sorularını yanıtlayan Google'ın bu sistemden sorumlu yöneticilerinden Micah Berman sistemin çalıştığı konusunda ısrar ederken, “Bu sistemin devreye girdiğine ve uyarılar gönderdiğine eminiz," dedi.

Ama şirket, bu uyarıların yaygın bir şekilde insanlara ulaştığına ilişkin herhangi bir kanıt sunmadı.

Sistem nasıl işliyor?

Google'ın Android Deprem Uyarı Sistemi, Türkiye'de Haziran 2021'de faaliyete geçti.

Sistem, dünyada çok sayıda ülkede çalışıyor. Şirket, deprem uyarılarını gönderebilme kapasitesini Android hizmetinin "temel" unsurlarından biri olarak tanımlıyor.

Uyarı sistemi, Android'in yaygın telefon ağından yararlanıyor. Akıllı telefonlar, sarsılmayı tespit edebilen küçük ivmeölçerlere sahip.

Birçok telefon aynı anda sarsılırsa Google, depremin merkezini belirleyip ve sarsıntının şiddetini de tahmin edebiliyor.

Bir depremin büyüklüğü Richter ölçeğine göre 4.5 veya üzerindeyse, Android sistemi uyarı gönderebiliyor.

Berman deprem uyarısını, “Bu, muhtemelen telefonunuzda daha önce hiç görmediğiniz bir uyarıdır. Uyarı, telefon ekranınızı ele geçirir," diyerek anlatıyor.

Uyarı esnasında ekranda, "çök, korun ve tutun" şeklinde ifadeler beliriyor ve beraberinde de yüksek bir alarm sesi duyuluyor.

Two images showing the Google alerts on an Android smartphone
Google'ın uyarı sistemi Android tabanlı akıllı telefonlarda bu şekilde görünüyor. Zayıf depremlerde soldaki gibi, şiddetli depremlerde ise sağdaki gibi uyarılar ekranda beliriyor.

Ayrıca telefonunuz “rahatsız etme” modunda ise bile sistem otomatik olarak komutları geçersiz kılıyor.

Berman da buna atıfta bulunarak, “Telefonunuz ne durumda olursa olsun, bu uyarıyı alabilmeniz gerekiyor," diyor.

Google, sisteminin 6 Şubat'ta milyonlarca insana başarıyla uyarı gönderdiğini iddia ediyor.

Ancak BBC ekibi, İkinci depremden önce uyarı alan birkaç kişiye ulaşsa da gece meydana gelen ve en yıkıcı olan deprem öncesinde uyarı aldığını söyleyen hiç kimseye ulaşamadı.