VİOP olarak bilinen Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası, Borsa İstanbul bünyesinde faaliyetini sürdüren bir piyasadır.  

VİOP Nedir? 

“VİOP nedir?” sorusunun cevabı, VİOP’un yatırımcılara vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri üzerinden elektronik ortamda işlem yapma fırsatı sunan bir piyasa olmasıdır. VİOP’ta işlem gören sözleşmeler belirli bir vadeye ve fiyata dayalı alım satım yapılma imkânı sunmaktadır. VİOP’ta yatırım yapmak için işlem gören sözleşmelerin içeriklerini bilmek gerekir.  

VİOP’ta nasıl işlem yapılır? 

VİOP’ta işlem yapmak aslında oldukça kolaydır. İşlem yapmaya başlamak için öncelikle güvenilir bir aracı kurum ile hesap açmak gerekir. Bu hesap işlemlerinizi gerçekleştireceğiniz yatırım hesabınızdır. Hesabınızı açtıktan sonra bir teminat yatırarak piyasa analizi yapmaya başlayabilirsiniz. Gerekli analizleri yaptıktan sonra aracı kurumunuz üzerinden alım veya satım emirlerini gerçekleştirebilirsiniz.  

VİOP’ta kimler işlem yapabilir? 

Aracı bir kurumdan hesap açan ve gerekli işlemleri yapan tüm bireysel, kurumsal, profesyonel ve yabancı yatırımcılar işlem yapabilir.  

VİOP Teminat Tutarı nedir? 

VİOP Teminat tutarı, işlem yapabilmek için Takasbank’taki hesabınıza yatırmanız gereken tutar olarak isimlendirilir. Teminat tutarı işlem yapmak istediğiniz ilgili piyasanın büyüklüğüne ve türüne göre de değişiklik gösterir.  

VİOP işlem saatleri nedir? 

VİOP’ta hafta içi canlı işlemler 09.20-18.10 saatleri arasında gerçekleşir. Normal işlem saatleri dışında VİOP Akşam Seansları isimli ek bir seans yapılır. Bu ek seans 19.00-23.00 saatleri arasında gerçekleştirilir. 

Vadeli İşlem Sözleşmesi nedir? 

Vadeli işlem sözleşmesi hisse senetleri, endeksler, emtialar, dövizler gibi finansal ürünler üzerinden yapılan sözleşmelerdir. Vadeli işlem sözleşmeleri, seçilen finansal ürünün ileri bir tarihte, önceden belirlenmiş bir fiyat üzerinden alımını veya satımını sağlamaktadır. Böylelikle yatırımcı kurdaki dalgalanmalara, emtialarda oluşabilecek değer kaybına karşı korunmaktadır. 

Opsiyon Sözleşmesi nedir? 

Opsiyon sözleşmesi, alıcı ve satıcı arasında yapılan bir sözleşmedir. Bu sözleşmede alıcıya opsiyon primi denen belirli bir tutar karşılığında, belirli bir vadeye kadar sözleşmenin yapıldığı günden belirlenen bir kullanım fiyatıyla opsiyona dayanak olan bir finansal göstergeyi satın alma ve satma hakkı sunmaktadır.  

VİOP’un sağladığı avantajlar nelerdir? 

VİOP, yatırımcılara Borsa İstanbul bünyesinde faaliyet gösteren güvenilir ve şeffaf ilerleyen bir piyasa sunmaktadır.  

VİOP, yatırımcılara portföylerini olası dalgalanma risklerine karşı koruma (hedging) imkânı sağlamaktadır. Böylelikle yatırımcı yatırımının değer kaybedeceğini düşündüğünde vadeli işlem sözleşmeleri ile bu riski minimuma indirme şansına sahip olmaktadır.  

VİOP, yatırımcılara spekülasyon (fiyatlardaki hareketlilikten yararlanarak alım satım yapmak) yapmaya olanak tanır. Başka bir deyişle yatırımcılar, fiyatların gelecekte hangi yöne doğru hareket edeceğine dair tahminlerde bulunarak vadeli işlem sözleşmeleri üzerinden alım ya da satım yapma fırsatı bulmaktadır.  

VİOP arbitraj fırsatlarını değerlendirme imkânı da sunar. Böylelikle yatırımcılar piyasadaki aynı varlıkların farklı fiyat değerlerinden yararlanarak risksiz kâr elde etme fırsatı yakalamaktadır.  

VİOP’un dezavantajları nelerdir?  

VİOP’ta fiyatlar piyasa koşullarına, arz-talep dengesine ve bazı diğer faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bu dalgalanma yatırımcı için risk oluşturabilir.  

VİOP kaldıraçlı bir sistemdir. Kaldıraç sistemi yatırımcılarla küçük teminatlarla yüksek hacimli işlem imkânı tanır. Bu nedenle kaldıraç sistemi yüksek kazanç sağlama ihtimalinin yanında yüksek kayıp riski de taşımaktadır.  

VİOP, diğer yatırım piyasalarına göre daha karmaşık bir yapıya sahiptir. Dolayısıyla özellikle deneyimsiz yatırımcılar için öğrenme sürecine ihtiyaç doğurmaktadır.